Grobowiec Tutanchamona – kompletny przewodnik dla zwiedzających

Grobowiec Tutanchamona to miejsce spoczynku faraona oraz jedno z najważniejszych odkryć archeologicznych w historii ludzkości. Odkrycie tego miejsca rzuciło nowe światło na starożytny Egipt. Poza tym, wciąż jest jednym z najbardziej tajemniczych miejsc na świecie, które fascynuje zarówno badaczy, jak i turystów. Znajdujący się w Dolinie Królów grobowiec młodego faraona jest pełen skarbów, tajemnic i zawiłych historii. Poniżej znajdziesz kompleksowy przewodnik dotyczący zwiedzania Grobowca Tutanchamona wraz z historią jego odkrycia, ciekawostkami oraz wskazówkami, jak zaplanować wizytę w tym miejscu.

Kim był Tutanchamon?

Zanim jednak udasz się do miejsca pochówku Tutanchamona warto poznać kilka ciekawych faktów o samym faraonie. Objął on tron w wieku około 9/10 lat i panował przez krótki okres. Zaledwie przez około 9 lat, co czyniło go jednym z najmłodszych oraz najkrócej panujących faraonów Egiptu. Jego rządy przypadły na okres XVIII dynastii, którą kojarzy się z największą świetnością Egiptu. Mimo młodego wieku, Tutanchamon był postacią ważną w historii. Powrócił do tradycyjnej religii egipskiej po reformach religijnych swojego poprzednika, faraona Echnatona. Pomimo krótkiego panowania, jego pochówek jest jednym z najbardziej luksusowych, jaki kiedykolwiek odkryto. 

Z czego słynie Grobowiec Tutanchamona?

Grobowiec Tutanchamona, oznaczony jako KV62, to jedno z najsłynniejszych odkryć archeologicznych w historii, które potwierdziło informacje o starożytnym Egipcie. Odkryto go w 1922 roku przez brytyjskiego archeologa Howarda Cartera w Dolinie Królów. Grobowiec był nietknięty przez złodziei grobowych, co jest bardzo rzadkim przypadkiem w historii egipskich odkryć. W jego wnętrzu znaleziono ponad 5,000 artefaktów. W tym ikoniczną złotą maskę faraona, która do dziś jest symbolem egipskiej sztuki i rzemiosła. Odkrycie to otworzyło przed światem unikalne spojrzenie na życie i śmierć młodego faraona oraz kulturę i wiarę starożytnego Egiptu.

Tutanchamon, choć był młodym władcą, miał bogato udekorowany grobowiec, co świadczy o jego wysokiej pozycji i szacunku, jakim darzyli go jego poddani. Grobowiec słynie również z tajemniczej „klątwy faraona”. Według niektórych przekazów miała rzekomo dotknąć osoby zaangażowane w jego odkrycie i otwarcie, choć wiele z tych historii zostało później zdementowanych.

Gdzie znajduje się Grobowiec Tutanchamona?

Znajduje się w Dolinie Królów (Wādī al-Mulūk), która leży na zachodnim brzegu Nilu, niedaleko starożytnego miasta Teby (obecnie Luksor) w Egipcie. Dolina Królów była miejscem pochówku dla faraonów i możnych z Nowego Państwa, w okresie XVIII, XIX i XX dynastii (ok. 1539–1075 p.n.e.). Sama dolina to suche i pustynne miejsce, naturalnie zabezpieczone przez otaczające ją góry, co miało chronić królewskie grobowce przed złodziejami. Grobowiec Tutanchamona znajduje się w jednym z bocznych odgałęzień Doliny Królów. To sprawia, że choć jest on jednym z mniejszych grobowców, to nadal łatwo do niego dotrzeć.

Jak dojechać?

Aby dotrzeć do Grobowca Tutanchamona, należy najpierw dostać się do miasta Luksor, które jest jednym z głównych punktów turystycznych Egiptu. Można tam dotrzeć drogą lotniczą, koleją, samochodem lub autokarem z większych miast Egiptu, takich jak Kair. Po dotarciu do Luksoru, możesz skorzystać z kilku metod transportu, aby dostać się do Doliny Królów:

• Prom i taksówka – najpopularniejszą trasą jest przeprawa promowa przez Nil na zachodni brzeg. Następnie można wziąć taksówkę lub wynająć przewodnika, który zawiezie Cię do Doliny Królów. Transport wodny jest częstym wyborem turystów, ponieważ zapewnia widoki na Nil i okolice Luksoru.
• Zorganizowane wycieczki – w Luksorze wiele agencji turystycznych oferuje zorganizowane wycieczki do Doliny Królów, które obejmują transport, bilety wstępu i często usługi przewodnika. Jest to wygodne rozwiązanie, szczególnie jeśli chcesz poznać dokładną historię i symbolikę tego miejsca.
• Wynajęcie samochodu – możesz również wynająć samochód z kierowcą lub bez, co daje większą elastyczność, jeśli chodzi o czas spędzony na miejscu. Trasa z Luksoru do Doliny Królów jest dobrze oznakowana, a dojazd zajmuje około 30 minut.

Po dotarciu na teren Doliny Królów należy zakupić bilet wstępu. Warto zaznaczyć, że zwiedzanie Grobowca Tutanchamona wymaga dodatkowego biletu.

Historia i opis Grobowca Tutanchamona

Grobowiec Tutanchamona jest jednym z najbardziej znanych zabytków starożytnego Egiptu. Znajduje się w Dolinie Królów niedaleko Luksoru, która przez wieki była miejscem pochówku faraonów Nowego Państwa. Pomimo tego, że Tutanchamon nie był potężnym władcą, jego grobowiec posiadał wiele skarbów i zachował się w niemal nienaruszonym stanie. Czyni go niezwykle cennym dla historyków i archeologów. Grobowiec składa się z czterech głównych komór: przedsionka, bocznej komnaty, komory grobowej i skarbca.

Grobowiec ten jest niewielki i skromny, w porównaniu do innych grobowców faraonów. Sama komora grobowa jest dekorowana scenami, na których faraon jest witany przez bogów, co ma symbolizować jego przejście do życia pozagrobowego. W komorze grobowej umieszczono sarkofag z trzema kolejnymi trumnami. Ostatnią, będąca w bezpośrednim kontakcie z mumią wykonano z czystego złota.

Co było w grobie Tutanchamona?

W grobie Tutanchamona znajdowały się liczne przedmioty, które miały towarzyszyć faraonowi w życiu po śmierci. Wśród nich były meble, łoża, rydwany, broń, biżuteria, amulety, naczynia oraz liczne posągi i figurki. W szczególności znajdowały się tam niewielkie figurki Uszebti, które miały służyć faraonowi jako pomocnicy i wykonywać za niego obowiązki w świecie pozagrobowym. Oprócz tego znaleziono wiele przedmiotów codziennego użytku, które miały zapewnić Tutanchamonowi wygodne życie w zaświatach. Zawartość grobowca była tak bogata, że archeologom zajęło ponad dziesięć lat, aby dokładnie zinwentaryzować i opisać każdy z tysięcy przedmiotów. Było to wielkim przedsięwzięciem archeologicznym i badawczym. Każdy przedmiot starannie zaprojektowano i umieszczono, aby miał odpowiednie znaczenie w kontekście religijnym i symbolicznym.

Co znaleziono w grobie Tutanchamona?

Grobowiec Tutanchamona krył ponad 5,000 artefaktów, które rzucają światło na życie i kulturę starożytnego Egiptu. Do najważniejszych znalezisk należą:

• Złota maska – to najbardziej cenny przedmiot z grobowca. Maska waży około 11 kilogramów i jest wykonana z czystego złota. Dodatkowo ozdobiono ją kamieniami szlachetnymi i półszlachetnymi. Ma wizerunek młodego faraona, a jej detale, takie jak broda ceremonialna i kobra oraz sęp na czole, symbolizują władzę faraona nad Egiptem.
• Trumny – mumię Tutanchamona umieszczono w trzech trumnach, z których ostatnia, najbliższa jego ciału wykonano z czystego złota. Trumny te ozdobione są symbolami religijnymi i amuletami mającymi chronić faraona w zaświatach.
• Sarkofag i kamienne skrzynie – zewnętrzny sarkofag wykonany z kwarcytu, w którym znajdowały się pozostałe trumny i ciało faraona, stanowił „serce” komory grobowej. Znaleziono tam także cztery kamienne skrzynie, które chroniły organy faraona umieszczone w specjalnych naczyniach.
• Rydwany i broń – grobowiec zawierał także kilka rydwanów, które mogły symbolizować siłę i pozycję wojskową faraona, a także łuki, strzały, tarcze i sztylety.
• Biżuteria i amulety – znaleziono tu także mnóstwo kosztowności, w tym naszyjniki, pierścienie, bransolety oraz amulety, które miały zapewnić ochronę faraonowi w życiu po śmierci.
• Figurki Uszebti – ponad 400 figurek służących jako „pomocnicy” w zaświatach, które według wierzeń Egipcjan miały wykonywać pracę za faraona.
• Meble i wyposażenie codzienne – łóżka, trony, stoły i skrzynie – wszystko to starannie wykonano i ozdobiono, by zapewnić komfort w zaświatach. Szczególnie słynny jest złoty tron Tutanchamona z wizerunkiem faraona oraz jego przyrodniej siostry i zarazem żony – Anchesenamon.

Ile złota było w grobowcu Tutanchamona?

Grobowiec zawierał olbrzymią ilość złota, zarówno w postaci przedmiotów codziennego użytku, jak i religijnych artefaktów. Najsłynniejszym obiektem jest złota maska faraona, ważąca około 11 kilogramów, którą wykonano z 22-karatowego złota. Sam sarkofag był również ozdobiony złotem. Zawierał trzy trumny, z których ostatnia, będąca najbliżej ciała faraona była wykonana z czystego złota i ważyła ponad 110 kilogramów. Całkowita ilość złota, wliczając w to biżuterię, meble i inne przedmioty, sięgała kilkuset kilogramów. Ocenia się, że wartość złota w grobowcu wynosiłaby dziś wiele milionów dolarów, choć dla badaczy jego znaczenie archeologiczne oraz kulturowe jest bezcenne.

Ile lat temu żył Tutanchamon?

Tutanchamon żył w XIV wieku p.n.e., około 3,300 lat temu. Badacze uważają, że panował on w latach 1332–1323 p.n.e., w okresie Nowego Państwa, podczas XVIII dynastii starożytnego Egiptu. Był jednym z ostatnich faraonów z tej dynastii. Jego panowanie przypadło na czas istotnych zmian religijnych oraz politycznych w kraju. Choć był młodym władcą, jego śmierć i odkrycie jego grobowca miały ogromny wpływ na historię oraz zainteresowanie kulturą starożytnego Egiptu.

Ile lat miał Tutanchamon?

Tutanchamon objął tron w wieku około 9/10 lat, a zmarł, mając około 19 lat. To oznacza, że jego panowanie było bardzo krótkie – trwało zaledwie około 10 lat. Ze względu na młody wiek faraona, przypuszcza się, że władza była faktycznie sprawowana przez regentów i doradców, takich jak Wezyr Aj oraz generał Horemheb, którzy później również objęli tron. Jego krótka młodość i wczesna śmierć uczyniły go fascynującą postacią. Pytania o przyczyny jego śmierci do dziś są tematem badań naukowców.

Na co zmarł Tutanchamon?

Przyczyna śmierci Tutanchamona była przez lata przedmiotem spekulacji i badań naukowych. Wstępne badania sugerowały, że mógł umrzeć na skutek urazu głowy lub choroby. Badania przeprowadzone na jego mumii za pomocą nowoczesnych technik, takich jak tomografia komputerowa i analiza DNA, wskazują, że Tutanchamon miał szereg problemów zdrowotnych, w tym deformację stopy, co utrudniało mu chodzenie. Naukowcy wykryli również ślady malarii, co wskazuje, że mógł cierpieć na tę chorobę w chwili śmierci. W dodatku uważa się, że mógł mieć problemy z układem kostnym, wynikające z kazirodztwa, co było powszechne w królewskich rodach egipskich. Jego rodzice byli blisko spokrewnieni, co mogło prowadzić do wad genetycznych. Najnowsze badania sugerują jednak, że przyczyną jego śmierci mogło być połączenie kilku czynników, w tym malarii oraz powikłań związanych z infekcją odniesioną na skutek złamania kości.

Kto odnalazł grobowiec Tutanchamona?

Grobowiec Tutanchamona odnalazł brytyjski archeolog Howard Carter 4 listopada 1922 roku, który pracował dla lorda Carnarvona. Carter przez wiele lat poszukiwał grobowca młodego faraona, wierząc, że pomimo rabunków, które dotknęły większość grobów w Dolinie Królów, miejsce pochówku Tutanchamona mogło pozostać nietknięte. Odkrycie grobowca było przełomem – znaleziono go niemal w nienaruszonym stanie, co dało światu jedno z najbardziej spektakularnych odkryć archeologicznych w historii. Carter i jego zespół spędzili kilka lat na dokładnym opisywaniu i dokumentowaniu zawartości grobowca, ponieważ znaleziono w nim ponad 5,000 przedmiotów o ogromnej wartości historycznej i artystycznej.

Co naprawdę stało się z Tutanchamonem?

Śmierć Tutanchamona, który zmarł w wieku około 19 lat, do dziś pozostaje zagadką. Przez długi czas uważano, że mógł zostać zamordowany, ze względu na uraz czaszki, który odkryto na jego mumii. Jednak dalsze badania wskazują, że uraz głowy mógł powstać już po śmierci, w trakcie procesu mumifikacji. W latach 2005–2010 naukowcy przeprowadzili szczegółowe analizy mumii przy użyciu tomografii komputerowej i badań DNA, co pomogło zidentyfikować kilka problemów zdrowotnych młodego faraona. Zdiagnozowano u niego także malarię, co sugeruje, że mógł umrzeć na skutek powikłań związanych z tą chorobą. Ponadto, analizy genetyczne wykazały, że jego rodzice byli blisko spokrewnieni (najprawdopodobniej byli rodzeństwem), co mogło prowadzić do wad genetycznych, osłabiających jego organizm. 

Gdzie jest maska Tutanchamona?

Maska Tutanchamona, jeden z najbardziej znanych symboli starożytnego Egiptu, znajduje się obecnie w Muzeum Egipskim w Kairze. Maska jest wykonana z czystego złota, waży około 11 kilogramów i jest ozdobiona kamieniami szlachetnymi oraz półszlachetnymi. Wraz z innymi skarbami z grobowca Tutanchamona, maska miała zostać przeniesiona do nowo wybudowanego Wielkiego Muzeum Egipskiego (GEM) w Gizie, które miało stać się domem dla kolekcji grobowca młodego faraona. Jednak, jak dotąd, część eksponatów, w tym maska, wciąż pozostaje w Kairze.

Czy Tutanchamon miał złamanie czaszki?

Kwestia złamania czaszki Tutanchamona była przez długi czas przedmiotem spekulacji i teorii, sugerujących, że młody faraon mógł paść ofiarą morderstwa. W 1968 roku badania rentgenowskie wykazały uszkodzenie tylnej części jego czaszki, co prowadziło do hipotezy, że zginął na skutek urazu głowy. Jednak późniejsze analizy, w tym tomografia komputerowa przeprowadzona w 2005 roku, wykazały, że uszkodzenia te najprawdopodobniej powstały już po śmierci faraona, być może podczas procesu mumifikacji lub w wyniku naturalnych procesów dekompozycji.

Ostateczne badania wskazują, że Tutanchamon najprawdopodobniej nie zmarł z powodu urazu głowy. Istnieją natomiast dowody na to, że faraon cierpiał na złamanie nogi, które mogło prowadzić do infekcji oraz na malarię. Sugeruje to, że przyczyną jego śmierci był zbieg różnych problemów zdrowotnych, a nie jednoznaczny uraz czaszki.

Jak długo trwa wizyta w Grobowcu Tutanchamona?

Wizyta w Grobowcu Tutanchamona, w Dolinie Królów zwykle trwa od 20 do 40 minut. Sam grobowiec jest stosunkowo niewielki i składa się z czterech głównych komór, a dla odwiedzających dostępna jest głównie komora grobowa. W jej wnętrzu znajduje się sarkofag z repliką trumny Tutanchamona i część oryginalnych dekoracji, w tym malowidła przedstawiające sceny religijne. Czas zwiedzania uzależniony jest również od liczby turystów, która może wpłynąć na szybkość przepływu zwiedzających. Ze względu na wyjątkową wartość zabytkową grobowca liczba odwiedzających jest ograniczona, a wejście wymaga zakupu dodatkowego biletu. Warto wcześniej zaplanować wizytę, by uniknąć tłumów i móc spokojnie przyjrzeć się detalom.

Co warto zobaczyć i zwiedzić w grobowcu?

Grobowiec, choć jest niewielki w porównaniu do innych grobowców w Dolinie Królów, oferuje unikalne cechy i atrakcje:

• Komora grobowa – jest to główna atrakcja grobowca, gdzie możesz zobaczyć sarkofag oraz oryginalne malowidła na ścianach. Dekoracje przedstawiają sceny z życia pozagrobowego i spotkanie Tutanchamona z bogami, co miało symbolizować jego przejście do świata zmarłych. Kolory i detale malowideł, mimo upływu ponad 3,000 lat są nadal widoczne i stanowią cenny przykład egipskiej sztuki sakralnej.
• Sarkofag i replika trumny – Sarkofag Tutanchamona znajduje się w komorze grobowej i jest jednym z najważniejszych elementów grobowca. W środku sarkofagu można zobaczyć replikę trumny faraona, która przypomina oryginalną, złotą trumnę przechowywaną obecnie w muzeum. Pomaga to odwiedzającym zrozumieć, jak wyglądał pierwotny układ w grobowcu.
• Malowidła i reliefy – Ściany komory grobowej są ozdobione licznymi malowidłami, które przedstawiają sceny z życia pośmiertnego faraona. Prezentują one m.in. bogów Amona i Ozyrysa, którzy symbolizują życie i odrodzenie, co miało zapewnić Tutanchamonowi wieczne życie po śmierci.

Czy warto odwiedzić Grobowiec Tutanchamona?

Oczywiście, że tak! Odwiedzenie Grobowca Tutanchamona w Dolinie Królów to wyjątkowe doświadczenie dla każdego miłośnika historii oraz starożytnego Egiptu. Choć większość skarbów, w tym słynna złota maska, została przeniesiona do Muzeum Egipskiego w Kairze, sam grobowiec zachował oryginalne malowidła ścienne oraz sarkofag faraona. Zwiedzanie tego miejsca pozwala poczuć atmosferę odkrycia, które zafascynowało świat w 1922 roku. Dla wielu turystów jest to niezapomniana podróż w czasie, oferująca wgląd w życie i wierzenia starożytnych Egipcjan.

Ile kosztuje wstęp do Grobowca Tutanchamona?

Ceny biletów wstępu mogą się różnić w zależności od sezonu i polityki cenowej egipskich władz turystycznych. Zazwyczaj wstęp do Doliny Królów wymaga zakupu ogólnego biletu, który obejmuje zwiedzanie kilku grobowców. Jednak wejście do Grobowca Tutanchamona wymaga dodatkowego biletu dla obcokrajowców w cenie – EGP 700 oraz EGP 350 dla mieszkańców Egiptu. 

Bilety

Planując wizytę w Grobowcu Tutanchamona, warto rozważyć skorzystanie z oferty zorganizowanej wycieczki, która zapewnia kompleksowe zwiedzanie i ułatwia logistykę. Firma GetYourGuide oferuje całodniową wycieczkę z Hurghady do Luksoru, obejmującą m.in. wizytę w Dolinie Królów i Grobowcu Tutanchamona. Wycieczka ta cieszy się wysokimi ocenami uczestników i jest prowadzona przez doświadczonych przewodników. Rezerwacja przez GetYourGuide zapewnia wygodę oraz możliwość wcześniejszego zaplanowania podróży.

Autorka: Magdalena Łydka – miłośniczka podróży, szczególnie tych na Bałkany. Copywriterka specjalizująca się w tematyce podróżniczej, która pracę w korporacji zastąpiła tworzeniem stron internetowych i podróżowaniem. Każdą wolną chwilę spędza w podróży z dobrą książką i notesem. Autorka kilku ebooków o Chorwacji, Bałkanach i Półwyspie Apenińskim. Ulubione miejsce do pracy: wyspa Korčula w Chorwacji.